مقدمه
بیاختیاری ادرار، مشکل شایعی است که میلیونها نفر، بهویژه زنان، در سراسر جهان با آن مواجهاند. این اختلال به معنای خروج غیرارادی و کنترلنشدهی ادرار است و میتواند کیفیت زندگی، روابط اجتماعی و حتی سلامت روان فرد را تحت تأثیر قرار دهد.
با وجود اینکه برخی آن را یک عارضه طبیعی ناشی از زایمان یا پیری میدانند، باید دانست که بیاختیاری ادرار درمانپذیر است. مشروط بر آنکه نوع آن بهدرستی شناسایی و درمان مناسب انتخاب شود.
در این مقاله، ابتدا با انواع بیاختیاری ادرار آشنا میشوید و در پایان نیز، با روشهای غیرجراحی و پیشرفته درمان این عارضه در کلینیک تخصصی راژین آشنا خواهید شد.
دریافت مشاوره رایگان و تخفیف جشنواره
بیاختیاری ادرار چیست؟
بیاختیاری ادرار به از دست دادن کنترل بر تخلیهی ادرار گفته میشود. این وضعیت ممکن است بهصورت نشت قطرات کمی از ادرار هنگام خنده، سرفه یا ورزش بروز کند یا در موارد شدیدتر، شامل عدم توانایی کامل در کنترل مثانه باشد.این عارضه ممکن است در زنان، مردان و حتی کودکان اتفاق بیفتد، اما شیوع آن در زنان، بهویژه پس از زایمان، یائسگی یا افزایش سن، بیشتر است
انواع بیاختیاری ادرار
۱. بیاختیاری استرسی (Stress Incontinence)
در این نوع، عضلات کف لگن یا اسفنکتر ادراری ضعیف هستند و با هر فشار ناگهانی—مانند سرفه، عطسه، خنده یا ورزش ادرار نشت میکند.
علل شایع:
• زایمان طبیعی
• افتادگی رحم
• کاهش استروژن در یائسگی
• اضافهوزن یا ضعف عضلات لگن
۲. بیاختیاری اضطراری (Urge Incontinence)
در این حالت، فرد احساس ناگهانی و شدید برای ادرار کردن دارد و اغلب قبل از رسیدن به دستشویی دچار نشت میشود.
علتها میتوانند شامل باشند:
• مثانه بیشفعال (OAB)
• تحریک مثانه
• مشکلات عصبی (مثل اماس یا سکته مغزی)
۳. بیاختیاری ترکیبی (Mixed Incontinence)
ترکیبی از دو نوع بالا است. فرد هم در اثر فشار جسمی ادرار نشت میدهد (استرسی) و هم دچار فوریتهای شدید برای دفع ادرار میشود (اضطراری).
۴. بیاختیاری لبریزی (Overflow Incontinence)
این نوع زمانی رخ میدهد که مثانه بهطور کامل تخلیه نمیشود و بهتدریج ادرار به صورت قطرهای نشت میکند. در مردان با مشکلات پروستات شایعتر است.
۵. بیاختیاری عملکردی (Functional Incontinence)
در این نوع، مثانه عملکرد نرمال دارد اما فرد به دلایل حرکتی یا ذهنی نمیتواند به موقع به سرویس بهداشتی برسد.
مثلاً:
• سالمندان با زوال عقل
• بیماران دارای محدودیت حرکتی یا عصبی
۶. بیاختیاری شبانه (Nocturnal Enuresis)
نشت ادرار در هنگام خواب، که بیشتر در کودکان دیده میشود اما در برخی بزرگسالان نیز ادامه مییابد.

چرا تشخیص نوع بیاختیاری مهم است؟
زیرا هر نوع بیاختیاری ادرار، درمان خاص خود را دارد. برای مثال، درمانهای مؤثر برای نوع استرسی ممکن است برای نوع اضطراری مفید نباشد. بنابراین، تشخیص دقیق نوع بیاختیاری، کلید درمان موفق است.
درمانهای خانگی و غیردارویی بیاختیاری ادرار
1. تمرینات کگل: تمرینات کگل یکی از مؤثرترین روشهای تقویت عضلات کف لگن است. این تمرینات بهویژه برای درمان بیاختیاری استرسی و ترکیبی توصیه میشود.
• نحوه انجام: عضلاتی را که برای متوقف کردن جریان ادرار استفاده میکنید، سفت کنید و به مدت ۵ تا ۱۰ ثانیه نگه دارید، سپس رها کنید. این تمرین را چندین بار در روز انجام دهید.
• مزایا: افزایش قدرت عضلات واژن، کاهش نشت ادرار، بهبود عملکرد جنسی.
2. محدودیت مصرف مایعات پیش از خواب: کاهش مصرف مایعات دو تا سه ساعت قبل از خواب، میتواند به کاهش بیاختیاری شبانه کمک کند.
3. پرهیز از کافئین و الکل: این مواد ادرارآور هستند و میتوانند تحریکپذیری مثانه را افزایش دهند.
4. برنامهریزی برای دستشویی رفتن: برنامهریزی منظم برای تخلیه مثانه، مثلاً هر ۲ ساعت، میتواند از بروز نشت جلوگیری کند.
درمان بیاختیاری ادرار در کلینیک راژین
در گذشته، بسیاری از بیماران برای درمان بیاختیاری ادرار مجبور به انجام جراحیهای پرخطر و پرهزینه بودند. اما امروز، کلینیک تخصصی راژین با بهرهگیری از جدیدترین فناوریهای پزشکی روز دنیا و بدون نیاز به عمل جراحی، روشهای مؤثری برای درمان این عارضه ارائه میدهد.
در این مرکز، از دو تکنولوژی پیشرفته و کاملاً غیرتهاجمی استفاده میشود:
🔹 آر اف واژینال (RF Vaginal)
این روش با استفاده از امواج رادیوفرکانسی، گرمای کنترلشدهای به بافتهای داخلی واژن و اطراف مجرای ادرار وارد میکند. این گرما باعث تحریک تولید کلاژن و بازسازی بافت میشود.
نتیجه:
• تقویت عضلات کف لگن
• بهبود کنترل مثانه
• کاهش چشمگیر نشت ادرار در موارد استرسی و ترکیبی خفیف تا متوسط
🔹 هایفو واژینال (HIFU Vaginal)
در این روش از امواج اولتراسوند متمرکز با شدت بالا استفاده میشود. هایفو انرژی را به عمق بیشتری از بافت منتقل میکند و فرایند جوانسازی و تقویت بافت را در لایههای عمیقتر واژن فعال میکند.
نتیجه:
• استحکام بیشتر بافتهای نگهدارنده مثانه
• بهبود عملکرد اسفنکتر ادراری
• مؤثر در درمان بیاختیاری استرسی و حتی برخی موارد اضطراری
مزایای درمان در کلینیک راژین:
• کاملاً غیرجراحی و بدون درد
• بدون نیاز به بستری یا دوران نقاهت
• قابل انجام در مدت زمان کوتاه (هر جلسه حدود ۲۰ دقیقه)
• بازگشت سریع به زندگی روزمره
• مناسب برای بانوان در سنین مختلف، حتی پس از زایمان یا در دوران یائسگی
سخن پایانی
بیاختیاری ادرار گرچه مشکل شایعی است، اما کاملاً قابل مدیریت و درمان است. شناخت انواع بیاختیاری ادرار، اجرای درمانهای خانگی مؤثر مانند تمرینات کگل و بهرهگیری از روشهای تخصصی مانند هایفو واژینال و آر اف واژینال در مراکزی مانند کلینیک راژین، میتواند به بازگشت اعتماد به نفس، بهبود کیفیت زندگی و سلامت عمومی منجر شود.درمان غیرجراحی، راحت و مؤثر تنها چند جلسه با شما فاصله دارد…