سرطان یک بیماری جدی است که نیاز به درمانهای قوی و متنوع دارد. شیمی درمانی یکی از روشهای رایج درمان سرطان است که در آن از داروهایی استفاده میشود که به سلولهای سرطانی حمله کرده و آنها را از بین میبرند. با وجود اینکه این روش ممکن است برای نجات جان بیمار موثر باشد، اما عوارض جسمی و جنسی زیادی دارد که میتواند بر کیفیت زندگی بیمار تاثیرگذار باشد. در این مطلب به تاثیر شیمی درمانی بر زندگی زنان میپردایم.
کلینیک راژین، بهترین مرکز درمانی و زیبایی است که علاوه بر ارائه خدمات زیبایی، برای بانوانی که بر اثر شیمی درمانی دارای مشکلات جسمی و جنسی هستند، راهکارهای درمانی ارائه میدهد. در این مقاله، به بررسی عوارض مختلف شیمی درمانی، اعم از جسمی و جنسی، میپردازیم و راهکارهای درمانی ارائه شده در کلینیک راژین را معرفی میکنیم.
دریافت مشاوره رایگان و تخفیف جشنواره
عوارض جسمی شیمی درمانی
شیمی درمانی به دلیل تاثیر مستقیم بر سلولهای سرطانی، ممکن است سلولهای سالم بدن را هم تحت تاثیر قرار دهد و عوارض جسمی مختلفی را برای بیمار به همراه داشته باشد. برخی از این عوارض موقتی هستند و با پایان دوره درمان کاهش مییابند، در حالی که برخی دیگر میتوانند طولانیمدت یا حتی دائمی شوند. در ادامه به مهمترین عوارض جسمی اشاره میکنیم.
۱. خستگی شدید
یکی از شایعترین عوارض شیمی درمانی، احساس خستگی شدید است که میتواند بر توانایی فرد برای انجام فعالیتهای روزمره تاثیر بگذارد. این خستگی ممکن است ناشی از تاثیر داروهای شیمی درمانی بر سلولهای سالم بدن، سیستم ایمنی و تغییرات در متابولیسم بدن باشد.
۲. تهوع و استفراغ
تهوع و استفراغ از جمله عوارض جانبی رایج درمانهای شیمی درمانی هستند. داروهای شیمی درمانی میتوانند معده را تحریک کرده و موجب تهوع و استفراغ شوند. این عوارض میتوانند باعث کاهش اشتها و سوءتغذیه در بیماران شوند.
۳. ریزش مو
دیگر تاثیر شیمی درمانی بر زندگی زنان ریزش مو و ابروهاست. داروهای شیمی درمانی به سرعت بر سلولها اثر میگذارند و همین موضوع میتواند به فولیکولهای مو آسیب برساند. این ریزش مو معمولاً موقتی است، اما در برخی افراد ممکن است برای مدت طولانیتر یا حتی به طور دائمی رخ دهد.
4. عفونتهای مکرر
شیمی درمانی سیستم ایمنی بدن را تضعیف میکند، زیرا سلولهای سیستم ایمنی نیز تحت تاثیر داروهای شیمی درمانی قرار میگیرند. این کاهش عملکرد سیستم ایمنی فرد را در برابر عفونتهای مختلف حساستر کرده و خطر ابتلا به عفونتهای شدید را افزایش میدهد.
5. آسیب به دستگاه گوارش
داروهای شیمی درمانی موجب التهاب و آسیب به دستگاه گوارش میشوند. این عوارض شامل اسهال، یبوست، زخمهای دهان و التهاب معده هستند که میتوانند به کیفیت زندگی بیمار آسیب بزنند.
۶. مشکلات قلبی و کلیوی
برخی از داروهای شیمی درمانی ممکن است به قلب یا کلیهها آسیب برسانند. مشکلات قلبی مانند تنگی نفس و تورم در اندامها و همچنین مشکلات کلیوی نظیر کاهش عملکرد کلیهها از جمله عوارض شیمی درمانی هستند که نیاز به نظارت پزشکی دقیق دارند.
عوارض جنسی شیمی درمانی
شیمی درمانی نه تنها بدن را از نظر جسمی تحت تاثیر قرار میدهد بلکه ممکن است عوارض جنسی و روحی نیز به همراه داشته باشد. این عوارض تاثیرات زیادی بر روابط جنسی و زندگی زناشویی بیمار میگذارند. برخی پیامدهای جنسی شیمی درمانی به شرح زیر هستند:
۱. کاهش میل جنسی
دیگر تاثیر شیمی درمانی بر زندگی زنان کاهش میل جنسی است. این مشکل ممکن است به دلیل خستگی، استرس روانی، تغییرات هورمونی و یا اثرات جسمی ناشی از درمان باشد. بسیاری از بیماران به دلیل احساس ضعف و ناتوانی یا نگرانی از وضعیت بدنی خود تمایلی به روابط جنسی ندارند.
۲. اختلال در عملکرد جنسی
شیمی درمانی ممکن است باعث اختلالاتی در عملکرد جنسی شود. در مردان، مشکلاتی مانند ناتوانی جنسی، کاهش تعداد اسپرمها یا حتی ناباروری به وجود میآید. در زنان، شیمی درمانی ممکن است به یائسگی زودرس منجر شود و در نتیجه علائم یائسگی مانند خشکی واژن، گرگرفتگی و کاهش تمایل جنسی را به همراه داشته باشد.
۳. تغییرات هورمونی
شیمی درمانی تاثیرات شدیدی بر سطح هورمونهای جنسی دارد. در زنان، کاهش سطح استروژن ممکن است منجر به یائسگی زودرس شود. در مردان، کاهش سطح تستوسترون میتواند باعث کاهش میل جنسی، ناتوانی جنسی و کاهش تعداد اسپرمها شود.
۴. مشکلات روانی و عاطفی
عوارض روانی ناشی از شیمی درمانی نیز میتوانند بر روابط جنسی تاثیر بگذارند. بیماران ممکن است احساس افسردگی، اضطراب یا نگرانی شدید نسبت به وضعیت سلامتی خود داشته باشند که این احساسات تمایل به رابطه جنسی را کاهش میدهند.
۵. مشکلات در بارداری
در افرادی که به سرطان مبتلا هستند و شیمی درمانی را انجام میدهند، توانایی بارداری ممکن است کاهش یابد یا حتی غیر ممکن شود. این موضوع در زنانی که تحت شیمی درمانی قرار میگیرند و در مردانی که تعداد اسپرمهای آنها کاهش مییابد، بیشتر دیده میشود. به همین دلیل، پزشکان معمولاً پیش از شروع شیمی درمانی، به بیمارانی که قصد بارداری دارند، مشاورههای مناسب در مورد روشهای حفظ باروری میدهند.
مدیریت و کاهش عوارض شیمی درمانی
با وجود عوارض جانبی متعدد شیمی درمانی، روشهایی برای کاهش و مدیریت این عوارض وجود دارد که میتوانند به بهبود کیفیت زندگی بیمار کمک کنند. برخی از این روشها عبارتند از:
- مصرف داروهای ضد تهوع که میتوانند به کاهش حالت تهوع و استفراغ ناشی از شیمی درمانی کمک کنند. این داروها معمولاً قبل از درمان تجویز میشوند تا عوارض ناخواسته کاهش یابد.
- مشاوره روانی به بیماران کمک میکند تا با استرسها، اضطرابها و افسردگی ناشی از درمان مقابله کنند. جلسات مشاوره میتوانند به فرد کمک کنند تا احساس بهتری نسبت به تغییرات بدنی خود داشته باشد و از عوارض روانی جلوگیری کند.
- برای بیمارانی که نگرانی از ناباروری دارند، پزشکان از روشهایی مانند فریز کردن تخمک یا اسپرم پیش از شروع شیمی درمانی استفاده کنند.
- استفاده از محصولات مراقبتی مناسب برای پوست و مو، میتواند به کاهش ریزش مو و آسیبهای پوستی ناشی از شیمی درمانی کمک کند.
خدمات کلینیک راژین برای درمان شدگان سرطان
مرکز درمانی راژین با در نظر گرفتن نیازهای خاص درمان شدگان سرطان، خدمات منحصر بهفرد و کاملاً تخصصی ارائه میدهد. همانطور که پیش از این بیان کردیم بسیاری از افرادی که دوره درمان سرطان به روش شیمی درمانی را پشت سر میگذارند، با عوارض جانبی طولانی مدتی مواجه میشوند که گاهی کمتر مورد توجه قرار میگیرند اما نقش مهمی در سلامت جسمی و روانی آنها دارند. راژین با شناخت دقیق این نیازها، خدماتی متنوع را با استفاده از روشهای علمی و تکنولوژیهای نوین ارائه میدهد تا کیفیت زندگی این افراد را بهبود بخشد. در ادامه به این خدمات اشاره میکنیم.
درمان خشکی واژن
یکی از مشکلات رایج در میان خانمهای نجاتیافته از سرطان، خشکی واژن است که عمدتاً به دنبال شیمیدرمانی، پرتودرمانی یا یائسگی زودرس ایجاد میشود. خشکی واژن میتواند منجر به احساس ناراحتی مداوم، سوزش و درد در هنگام رابطه جنسی شود. در مرکز راژین، درمان خشکی واژن با استفاده از فناوریهای زیر به صورت غیر تهاجمی و بدون عارضه درمان میشود:
- آر اف واژینال
- اندولیفت واژن
- هایفو واژینال
رابطه جنسی دردناک (Dyspareunia)
نزدیکی دردناک نیز یکی دیگر از مشکلات مهمی است که به شدت بر روابط زناشویی و روان فرد تأثیر میگذارد. این مرکز با بهرهگیری از روشهای غیرتهاجمی نظیر لیزر درمانی واژینال و تمرینات فیزیوتراپی تخصصی کف لگن به بیماران کمک میکند تا رابطهای بدون درد و همراه با لذت را تجربه کنند.
نازکی پوست پرینه
نازک شدن پوست ناحیه پرینه (حدفاصل واژن و مقعد) نیز به دلیل کاهش سطح هورمونها، اثرات پرتودرمانی یا زخمهای ناشی از جراحی شایع است. پوست این ناحیه ممکن است حساس، نازک و مستعد زخم باشد.
درمان زخمهای واژن
رفع زخمهای ایجاد شده در ناحیه واژن که ممکن است پس از پرتودرمانی، جراحی یا خشکی شدید واژن ایجاد شود نیز یکی دیگر از خدمات مهم راژین است. این زخمها میتوانند دردناک، مزمن و حتی عفونی شوند. در این مرکز، با ترکیب روشهای نوینی مانند استفاده از پلاسما، اوزونتراپی و درمانهای لیزری، زخمها به صورت اصولی ترمیم میشوند و روند بهبود تسریع میگردد.
رشد مو پس از شیمی درمانی
در کنار این موارد، یکی دیگر از دغدغههای شایع پس از درمان سرطان، ریزش مو و از بین رفتن موهای ابرو است که میتواند تأثیر قابلتوجهی بر اعتماد به نفس افراد بگذارد. در راژین، برنامههای بازسازی مو و ابرو شامل مزوتراپی، پیآرپی (تزریق پلاسمای غنی از پلاکت) و کاشت مو و ابرو انجام میشوند که با تحریک فولیکولهای مو، رویش مجدد را تقویت میکنند.
راژین با نگاه چندبعدی و انسانی به درمان، فضایی امن، علمی و حمایتگرانه برای بازتوانی جسمی و روحی درمانشدگان سرطان فراهم کرده تا این افراد نهتنها از لحاظ فیزیکی بلکه از نظر روانی نیز حس بهبودی و بازگشت به زندگی را تجربه کنند.
کلام آخر
شیمی درمانی یکی از مهمترین روشهای درمان سرطان است که میتواند عوارض جسمی و جنسی فراوانی را برای بیمار به همراه داشته باشد. این عوارض میتوانند تاثیرات بلندمدتی بر کیفیت زندگی فرد بگذارند، اما با مدیریت صحیح و پشتیبانی مناسب از سوی پزشکان و تیم درمانی، میتوان این مشکلات را کاهش داد. به همین دلیل، بیماران باید از تمامی جوانب درمان خود آگاه باشند و برای مقابله با عوارض شیمی درمانی از روشهای مختلف مراقبتی و حمایتی بهره ببرند.