لیزر درمانی یکی از روشهای رایج و مؤثر برای درمان انواع جوش و جای جوش است. در روش درمان جوش با لیزر پرتوهای متمرکز نور، به لایههای مختلف پوست نفوذ کرده و اثرات درمانی خود را اعمال میکند. درمان جوش با لیزر با اهداف زیر انجام میشود:
- کاهش التهاب و قرمزی: لیزر میتواند با کاهش التهاب و قرمزی جوشهای فعال، به بهبود ظاهر پوست کمک کند.
- کاهش چربی پوست: لیزر فعالیت غدد چربی پوست را کاهش داده و از ایجاد جوشهای جدید جلوگیری میکند.
- از بین بردن باکتریها: لیزر با از بین بردن باکتریهای مولد آکنه، به بهبود جوشهای چرکی کمک میکند.
- درمان جای جوش: این روش سبب بهبود ظاهر جای جوشها، از جمله لکههای تیره و فرورفتگیها میشود.
مزایای درمان جوش با لیزر
این روش دارای مزایای زیادی است که در زیر به برخی از آنها اشاره میکنیم:
- دقت بالایی دارد، لیزر میتواند به طور دقیق به ناحیه مورد نظر تابانده شود و به بافتهای اطراف آسیب نرساند.
- درمان با لیزر معمولاً سریع انجام میشود.
- نتایج درمان با لیزر معمولاً ماندگار است.
عوارض لیزر برای درمان جوش
درمان جوش با لیزر یک روش موثر و ایمن است، اما مانند هر روش پزشکی دیگری، میتواند با عوارض جانبی همراه باشد. این عوارض معمولاً موقتی و خفیف هستند، اما در برخی موارد ممکن است جدیتر باشند. در اینجا به بررسی جامع عوارض لیزر برای درمان جوش میپردازیم.
عوارض شایع این روش عبارتند از:
- قرمزی که معمولاً طی چند ساعت تا چند روز برطرف میشود.
- تورم خفیف در ناحیه درمان که موقت است.
- حساسیت و سوزش بلافاصله پس از درمان
- خشکی و پوسته ریزی
- خارش
برخی عوارض دیگر که کمتر مشاهده میشوند، عبارتند از:
- تغییرات رنگ پوست (هایپرپیگمانتاسیون یا هیپوپیگمانتاسیون) هایپرپیگمانتاسیون به معنای تیره شدن پوست و هیپوپیگمانتاسیون به معنای روشن شدن پوست است. افرادی که پوست تیره تری دارند، بیشتر در معرض این عارضه هستند.
- تاول و سوختگی که در صورت استفاده نادرست از لیزر یا تنظیمات نامناسب دستگاه رخ میدهد.
- در صورت عدم رعایت بهداشت یا مراقبت نامناسب پس از لیزر، احتمال عفونت وجود دارد.
- اسکار
- تشدید آکنه
عواملی که خطر عوارض را افزایش میدهند، عبارتند از:
- نوع پوست، افرادی که پوست تیره تری دارند، بیشتر در معرض تغییرات رنگ پوست هستند.
- نوع لیزر، لیزرهای تهاجمی (مانند CO2) نسبت به سایر لیزرها، خطر عوارض بیشتری دارند.
- مهارت اپراتور بسیار مهم است؛ انجام لیزر توسط افراد غیر متخصص یا با دستگاههای نامناسب، خطر عوارض را افزایش میدهد.
- عدم رعایت مراقبتهای بعد از لیزر میتواند خطر عوارض را افزایش دهد.

انواع لیزر برای درمان جوش
لیزرها ابزارهای قدرتمندی در درمان جوش و جای جوش هستند و انواع مختلفی از لیزرها برای اهداف گوناگون در این زمینه استفاده میشوند. انتخاب نوع لیزر مناسب بستگی به نوع و شدت جوش، نوع پوست و انتظارات بیمار از درمان دارد. در اینجا به معرفی انواع لیزر برای درمان جوش میپردازیم:
لیزرهای تخریبی (Ablative Lasers)
این نوع لیزرها با برداشتن لایههای سطحی پوست، به بهبود جای جوشها، به خصوص فرورفتگیها و اسکارهای عمیق، کمک میکنند. این روش معمولاً با دوره نقاهت همراه است و ممکن است قرمزی، تورم و پوسته ریزی بعد از درمان رخ دهد.
لیزر اربیوم YAG (Erbium YAG)
این لیزر برای از بین بردن لایههای نازک پوست با دقت بالا استفاده میشود و برای درمان جای جوشهای سطحی و متوسط مناسب است.
لیزر CO2 (کربن دیاکسید)
این لیزر قویتر است و برای درمان جای جوشهای عمیقتر و اسکارهای جدیتر استفاده میشود. دوره نقاهت آن طولانیتر است.
لیزرهای غیر تخریبی (Non-Ablative Lasers)
این نوع لیزرها بدون برداشتن لایههای پوست، با تحریک تولید کلاژن و الاستین در پوست، به بهبود جای جوشها و کاهش التهاب کمک میکنند. این روش معمولاً دوره نقاهت کوتاهتری دارد و عوارض جانبی آن کمتر است.
لیزر Nd:YAG (Neodymium-doped Yttrium Aluminum Garnet)
این لیزر برای کاهش التهاب، کاهش چربی پوست و بهبود ظاهر جای جوشها استفاده میشود.
لیزر IPL (Intense Pulsed Light)
اگرچه IPL به طور دقیق لیزر نیست، اما یک سیستم نور پالسی شدید است که برای درمان مشکلات مختلف پوستی از جمله جوش و جای جوش استفاده میشود. IPL میتواند به کاهش التهاب، کاهش قرمزی و بهبود لکههای ناشی از جوش کمک کند.
لیزرهای فرکشنال (Fractional Lasers)
این نوع لیزرها، چه تخریبی و چه غیر تخریبی، به جای تابش پیوسته نور، پرتو لیزر را به هزاران پرتو کوچک تقسیم میکنند. این کار باعث میشود که فقط بخش کوچکی از پوست تحت تأثیر قرار گیرد و روند بهبودی سریعتر شود. لیزرهای فرکشنال برای درمان انواع جای جوش، از جمله فرورفتگیها، لکهها و اسکارهای سطحی، مناسب هستند.
انتخاب نوع لیزر مناسب برای درمان جوش بستگی به عوامل مختلفی دارد، از جمله:
- نوع و شدت جوشها: آیا جوشها فعال و التهابی هستند یا جای آنها به صورت لکه، فرورفتگی یا اسکار باقی مانده است؟
- نوع پوست: رنگ پوست، حساسیت پوست و وجود سایر مشکلات پوستی در انتخاب نوع لیزر مؤثر است.
- میزان بهبودی مورد انتظار: آیا به دنبال بهبود جزئی هستید یا میخواهید تغییرات چشمگیری ایجاد شود؟
بودجه و زمان: هزینهها و دوره نقاهت هر نوع لیزر متفاوت است.
مهمترین نکته این است که قبل از هر گونه اقدام برای درمان جوش لیزر، با یک پزشک متخصص پوست مشورت کنید. پزشک با بررسی وضعیت پوست شما، بهترین نوع لیزر و تعداد جلسات مورد نیاز را تعیین خواهد کرد.
چه کسانی نباید از روش درمان جوش با لیزر استفاده کنند؟
درمان جوش با لیزر برای بسیاری از افراد مؤثر است، اما برخی از افراد به دلیل شرایط خاص، نباید از این روش استفاده کنند یا با احتیاط بیشتری از آن بهره ببرند. در ادامه به افرادی اشاره میکنیم که نمیتوانند از روش درمان جوش با لیزر استفاده کنند:
- افرادی که دچار عفونت فعال پوستی هستند: اگر در ناحیه درمان، عفونت فعال پوستی مانند تبخال، زونا یا عفونتهای باکتریایی وجود داشته باشد، لیزر درمانی توصیه نمیشود. لیزر میتواند باعث گسترش عفونت شود و وضعیت را بدتر کند. ابتدا باید عفونت درمان شود و سپس میتوان در مورد لیزر درمانی تصمیم گرفت.
- افرادی که دارای سابقه تبخال هستند: لیزر میتواند باعث تحریک ویروس تبخال و فعال شدن مجدد آن شود. اگر سابقه تبخال مکرر دارید، باید قبل از لیزر درمانی با پزشک خود مشورت کنید. پزشک ممکن است داروهای ضد ویروسی برای پیشگیری از عود تبخال تجویز کند.
- افراد دارای پوست بسیار تیره: افرادی که پوست بسیار تیره دارند، بیشتر در معرض تغییرات رنگ پوست (هایپرپیگمانتاسیون یا هیپوپیگمانتاسیون) پس از لیزر هستند. در این افراد، لیزر میتواند باعث روشن شدن یا تیره شدن دائمی پوست شود.
- افرادی که داروهای خاصی مصرف میکنند: برخی داروها میتوانند پوست را نسبت به نور حساستر کنند (حساسیت به نور). مصرف این داروها همزمان با لیزر درمانی خطر عوارض جانبی مانند سوختگی و تغییر رنگ پوست را افزایش خواهد داد. برخی از این داروها عبارتند از:
- ایزوترتینوئین (راکوتان) که برای درمان آکنه شدید استفاده میشود و باید حداقل ۶ ماه پس از قطع مصرف آن، از لیزر درمانی خودداری شود.
- آنتیبیوتیکهای خاص: برخی آنتیبیوتیکها مانند تتراسایکلینها میتوانند حساسیت به نور را افزایش دهند.
- داروهای ضد افسردگی خاص
- اگر داروی خاصی مصرف میکنید، حتماً قبل از لیزر درمانی با پزشک خود در مورد آن صحبت کنید.
- خانمهای باردار یا شیرده: ایمنی لیزر درمانی در دوران بارداری و شیردهی به طور کامل مشخص نیست. به همین دلیل، بهتر است از انجام لیزر در این دوران خودداری شود.
- افرادی با بیماریهای خاص: افرادی که به بیماریهای خاصی مانند دیابت کنترل نشده، بیماریهای خود ایمنی مانند لوپوس یا بیماریهای پوستی مانند پسوریازیس مبتلا هستند، باید قبل از لیزر درمانی با پزشک خود مشورت کنند. این بیماریها میتوانند روند بهبودی را تحت تأثیر قرار دهند یا خطر عوارض جانبی را افزایش دهند.
- افرادی با سابقه اسکار کلوئید: کسانی که سابقه ایجاد اسکار کلوئید (گوشت اضافه) دارند، بیشتر در معرض ایجاد اسکار پس از لیزر هستند.