آمادگی برای بارداری، یک سرمایهگذاری ارزشمند برای آینده است. با انجام اقدامات مناسب قبل از بارداری، میتوانید شانس داشتن یک بارداری سالم و نوزاد سالم را به طور قابل توجهی افزایش دهید. آمادگی برای بارداری به دلایل زیر مهم است:
- بسیاری از نقصهای مادرزادی در مراحل اولیه بارداری رخ میدهند. با انجام آزمایشها و مصرف مکملها، میتوان از بروز بسیاری از این مشکلات جلوگیری کرد.
- با مراجعه به پزشک و انجام آزمایشها، از وضعیت سلامت خود مطمئن شده و در صورت وجود هرگونه مشکل، برای درمان آن اقدام خواهید کرد.
مهمترین اقداماتی که قبل از بارداری باید انجام دهید، عبارتند از:
- مراجعه به پزشک زنان و زایمان
- انجام آزمایشهای قبل از بارداری شامل آزمایش خون، ادرار، بررسی گروه خونی، آزمایشهای عفونی و ژنتیکی است.
- تعیین یک رژیم غذایی سالم
- تجویز برخی مکملهای ضروری توسط پزشک، مانند اسید فولیک، آهن و سایر ویتامینها
- تعیین برخی فعالیتهای بدنی مفید و مهم
- مدیریت استرس
- بهروزرسانی واکسنها
- ترک سیگار، الکل و مواد مخدر
در ادامه به صورت مجزا و دقیق به بررسی تمام این موارد میپردازیم؛ تا انتهای مطلب با ما همراه باشید.
آزمایشهای قبل از بارداری
انجام آزمایشهای قبل از بارداری، یکی از مهمترین اقدامات آمادگی برای بارداری است. این آزمایشها به پزشک کمک میکنند تا از وضعیت سلامت شما آگاه شده و در صورت وجود هرگونه مشکل، قبل از بارداری برای درمان آن اقدام کند. همچنین با توجه به نتایج آزمایشها، پزشک میتواند بهترین برنامه مراقبتی را برای شما در دوران بارداری تعیین کند.
آزمایشهای قبل از بارداری بسته به سن خانم، سابقه پزشکی و توصیه پزشک ممکن است متفاوت باشد. برخی از مهمترین این آزمایشها عبارتند از:
- آزمایش خون کامل (CBC): این آزمایش برای بررسی تعداد گلبولهای قرمز، سفید و پلاکتها، هموگلوبین و هماتوکریت انجام میشود.
- آزمایش گروه خونی و Rh: تعیین گروه خونی و فاکتور Rh برای جلوگیری از مشکلات ناسازگاری خون مادر و جنین اهمیت دارد.
- آزمایش تیروئید: اختلالات تیروئید میتوانند بر بارداری تأثیر بگذارند. بنابراین، بررسی عملکرد تیروئید بسیار مهم است.
- آزمایش قند خون: دیابت کنترل نشده میتواند عوارض جدی برای مادر و جنین داشته باشد.
- آزمایش عفونتهای جنسی: برخی عفونتهای جنسی میتوانند به جنین آسیب برسانند.
- آزمایش روبلا (سرخک آلمانی): ابتلا به روبلا در دوران بارداری باعث نقصهای مادرزادی در جنین میشود.
- آزمایش هپاتیت B و C: این آزمایشها برای بررسی وجود عفونتهای کبدی انجام میشوند.
- آزمایش HIV: این آزمایش برای تشخیص عفونت HIV انجام میشود.
- آزمایش غربالگری ژنتیکی: این آزمایشها برای بررسی احتمال وجود برخی بیماریهای ژنتیکی انجام میشوند.
بهترین زمان برای انجام آزمایشهای قبل از بارداری، حداقل سه ماه قبل از اقدام به بارداری است. این زمان به پزشک فرصت میدهد تا نتایج آزمایشها را بررسی کرده و در صورت نیاز، درمانهای لازم را انجام دهد.
تغذیه قبل از بارداری
تغذیه سالم قبل از بارداری، یکی از مهمترین عواملی است که بر سلامت مادر و جنین تأثیر میگذارد. با تغذیه مناسب، میتوانید به رشد طبیعی جنین کمک کرده و خطر بروز بسیاری از مشکلات را کاهش دهید. ضمن اینکه تغذیه سالم، به بدن شما کمک میکند تا برای تغییرات فیزیولوژیکی دوران بارداری آماده شود.
غذاهای مناسبی ک قبل از بارداری باید مصرف کنید، عبارتند از:
- میوهها و سبزیجات که سرشار از ویتامینها، مواد معدنی و فیبر هستند و برای سلامت شما و جنین ضروریاند.
- غلات کامل مانند نان سبوسدار، برنج قهوهای و جو دوسر، منبع خوبی از فیبر، ویتامینها و مواد معدنی هستند.
- لبنیات کمچرب، منبع خوبی از کلسیم و پروتئین است که برای سلامت استخوانها و عضلات ضروری است.
- گوشت بدون چربی، ماهی، تخممرغ، حبوبات و آجیل، منابع خوبی از پروتئین هستند که برای رشد و ترمیم سلولها ضروریاند.
- آهن برای تولید گلبولهای قرمز خون ضروری است و کمبود آن میتواند باعث کمخونی شود. گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات و سبزیجات برگ سبز تیره، منابع خوبی از آهن هستند.
غذاهایی که بهتر است از رژیم خود حذف کنید، عبارتند از:
- غذاهای فرآوری شده که حاوی مقدار زیادی سدیم، قند و چربیهای ترانس هستند و برای سلامتی مضرند.
- مصرف الکل به کبد آسیب میرساند، بنابراین چند ماه قبل از اقدام به بارداری از مصرف آن خودداری کنید.
- برخی ماهیها مانند کوسه، شمشیرماهی و مارلین حاوی جیوه هستند که میتواند به مغز و سیستم عصبی جنین آسیب برساند.
مکملهای قبل از بارداری
مصرف مکملها قبل از بارداری، به خصوص برای زنانی که رژیم غذایی متوازنی ندارند، بسیار مهم است. این مکملها به تامین مواد مغذی ضروری برای رشد جنین کمک میکنند و از بروز بسیاری از مشکلات در دوران بارداری جلوگیری میکنند. همچنین برخی مکملها، مانند اسید فولیک، نقش مهمی در پیشگیری از نقصهای مادرزادی، مانند نقص لوله عصبی، دارند. مصرف مکملها به بدن کمک میکند تا برای تغییرات فیزیولوژیکی دوران بارداری آماده شود. مهمترین مکملهای قبل از بارداری به شرح زیر هستند:
- اسید فولیک یکی از مهمترین مکملهایی است که قبل از بارداری باید مصرف شود. این ویتامین برای رشد مغز و نخاع جنین ضروری است. منابع غذایی اسید فولیک شامل سبزیجات برگ سبز تیره، مرکبات، حبوبات و غلات غنی شده است.
- آهن برای تولید گلبولهای قرمز خون ضروری است و کمبود آن میتواند باعث کمخونی شود. منابع غذایی آهن شامل گوشت قرمز، مرغ، ماهی، حبوبات و سبزیجات برگ سبز تیره است.
- کلسیم برای ساخت استخوانها و دندانهای جنین ضروری است، همچنین از بروز پوکی استخوان در مادر پیشگیری میکند. منابع غذایی کلسیم شامل لبنیات، سبزیجات برگ سبز تیره، بادام و دانه کنجد است.
- ویتامین D مکمل ضروری دیگری است که به جذب کلسیم کمک میکند و برای سلامت استخوانها ضروری است. منابع غذایی ویتامین D شامل ماهیهای چرب، تخممرغ و محصولات لبنی غنی شده است.
- ید برای رشد مغز و سیستم عصبی جنین ضروری است. منابع غذایی ید شامل ماهی، نمک یددار و محصولات لبنی است.
- امگا 3 برای رشد مغز و چشم جنین مفید است. منابع غذایی امگا 3 شامل ماهیهای چرب مانند سالمون، ماهی قزلآلا و گردو است.
بهترین زمان برای شروع مصرف مکملها، حداقل یک ماه قبل از اقدام به بارداری است.
مصرف این مکملها در برخی خانمها خیلی بیشتر توصیه میشود، از جمله:
- خانمهایی که رژیم غذایی گیاهخواری یا وگان دارند.
- خانمهایی که جذب مواد مغذی در بدن آنها با مشکل مواجه است.
- کسانی که سابقه سقط جنین مکرر دارند.
- خانمهایی که دارای کمبود مواد مغذی هستند.
توجه: مصرف هر گونه مکمل باید با مشورت پزشک انجام شود. پزشک با توجه به شرایط شما، نوع و دوز مناسب مکمل را تجویز خواهد کرد.
نکات مهم:
- مصرف مکملها جایگزین یک رژیم غذایی سالم نیست.
- برای دریافت تمام مواد مغذی مورد نیاز بدن، باید انواع مختلف غذاها را مصرف کنید.
- مصرف بیش از حد برخی مکملها میتواند عوارض جانبی داشته باشد.
با تکمیل فرم زیر از خدمات ویژه راژین استفاده کنید
فعالیتهای بدنی قبل از بارداری
ورزش نه تنها به کنترل وزن و تقویت عضلات کمک میکند، بلکه به بهبود خلقوخو، افزایش انرژی و کاهش خطر ابتلا به برخی بیماریها نیز کمک میکند.
انجام فعالیتهای بدنی قبل از بارداری به دلایل زیر مهم است:
- کنترل وزن: حفظ وزن مناسب قبل از بارداری، به کاهش خطر ابتلا به دیابت بارداری، فشار خون بالا و سایر مشکلات بارداری کمک میکند.
- تقویت عضلات: عضلات قوی به شما کمک میکنند تا بهتر با تغییرات بدن در دوران بارداری کنار بیایید و از کمردرد و سایر مشکلات جلوگیری کنید.
- بهبود گردش خون: ورزش به بهبود گردش خون در بدن کمک میکند که برای رسیدن اکسیژن و مواد مغذی به جنین ضروری است.
- کاهش استرس: ورزش یکی از بهترین راهها برای کاهش استرس و بهبود خلقوخو است.
- افزایش انرژی: ورزش به شما انرژی بیشتری میدهد و به شما کمک میکند تا در طول روز فعالتر باشید.
چه فعالیتهایی مناسب هستند؟
فعالیتهای مناسب در دوران آمادگی برای بارداری عبارتند از:
- پیادهروی
- شنا
- یوگا
- دوچرخهسواری ثابت
- تمرینات کگل
آمادگی برای بارداری و تقویت عضلات کف لگن
یکی دیگر از اقدامات مهم در آمادگی برای بارداری تقویت کردن عضلات کف لگن است. تقویت این عضلات به داشتن یک زایمان سالم و بیخطر کمک میکند. همچنین از بروز برخی مشکلات مانند بی اختیاری ادرار پیشگیری میکند. برخی روشها برای تقویت عضلات کف لگن عبارتند از:
- انجام تمرینات کگل: این تمرینات شامل منقبض کردن و شل کردن عضلات کنترل کننده دفع ادرار است. این تمرینات را در ستهای 10 تایی و در منزل انجام دهید.
- تقویت عضلات کف لگن با آر ف واژینال: یک روش غیر تهاجمی است که از طریق افزایش خونرسانی و تحریک کلاژن سازی در ناحیه کف لگن به تقویت عضلات این ناحیه کمک میکند.
- لیزر اندولیفت: در این روش پرتوهای لیزر به دیواره واژن نفوذ کرده و با افزایش دما، بهبود گردش خون و همچنین تحریک کلاژن سازی باعث بهبود قوام عضلات این بخش میشوند.
بهروزرسانی واکسنهای قبل از بارداری
واکسنها، بدن شما را در برابر بیماریهای عفونی محافظت میکنند و از انتقال آنها به جنین جلوگیری میکنند. برخی بیماریها، مانند سرخچه، میتوانند عوارض جدی برای جنین داشته باشند. با واکسیناسیون، میتوانید از این عوارض جلوگیری کنید. با بهروزرسانی واکسنها، شما برای بارداری آمادهتر خواهید بود.
در دوران آمادگی برای بارداری توصیه میشود واکسنهای زیر را با مشورت پزشک به روز رسانی کنید:
- واکسن کزاز، دیفتری و سیاهسرفه (Tdap)
- واکسن آنفلوآنزا (ویژه در فصل شیوع آنفلوآنزا بسیار مهم است)
- واکسن سرخچه (اگر قبلاً به سرخچه مبتلا نشدهاید یا سابقه واکسیناسیون ندارید)
- واکسن هپاتیت B
علاوه بر موارد ذکر شده، بسته به وضعیت سلامتی شما و توصیه پزشک، ممکن است به واکسنهای دیگری نیز نیاز داشته باشید.
نکته مهم: بهترین زمان برای تزریق واکسنها، حداقل یک ماه قبل از اقدام به بارداری است. برخی واکسنها را میتوان در دوران بارداری نیز تزریق کرد، اما حتما با پزشک خود مشورت کنید.
سوالات متداول:
داشتن عضلات قوی در کف لگن به خانم باردار کمک میکند در دوران بارداری فعالیتهای خود را به راحتی انجام دهد، از بروز مشکلاتی مانند بی اختیاری ادرار پیشگیری کرده و در همچنین شانس داشتن زایمان طبیعی را افزایش میدهد.
قند خون و فشار خون مبتلایان به دیابت در دوران بارداری به طور منظم چک میشود. برای کنترل قند خون، در صورت نیاز پزشک ممکن است انسولین تجویز کند.
بارداری در سنین خیلی پایین (زیر 18 سال) و سنین بالا (بالای 35 سال) با ریسک بیشتری همراه است.